باسمه تعالی
« صدقه پنهانی »
قرآن کریم بارها درباره بخشش به مستمندان، تأکید کرده و به مسلمانان تعلیم داده است که این بخشش باید به خاطر خدا باشد. لذا نباید بر گیرنده صدقه منتی نهاده شود که منت نهادن و یا آزار کردن مستمند، اجر صدقه را ضایع میسازد. به عنوان نمونه، خداوند در آیه 264 سوره بقره می فرماید:"اى كسانى كه ايمان آوردهايد! بخششهاى خود را با منت و آزار، باطل نسازيد! همانند كسى كه مال خود را براى نشان دادن به مردم، انفاق مىكند و به خدا و روز رستاخيز، ايمان نمىآورد..."(1)
اما بخشش به مستمندان چگونه باشد بهتر است؟ خداوند در آیه 271 سوره بقره، میفرماید: "اگر انفاقها را آشكار كنيد، خوب است! و اگر آنها را مخفى ساخته و به نيازمندان بدهيد، براى شما بهتر است!..."(2)
علی بن عیسی از ابن عایشه روایت میکند که او گوید: از مردم مدینه شنیدم که میگفتند: "ما صدقه پنهانی را هنگامی از دست دادیم که علی بن الحسین (علیه السلام) درگذشت."(3)
در مدینه چندین خانوار بودند که امام سجاد (علیه السلام) به معاش آنان میرسید و نمیدانستند که این کمک از کجاست. چون آن حضرت به جوار پروردگار رفت، آن کمکها بریده شد.(4)
ابن سعد (از علمای بزرگ اهل سنت) مینویسد: چون مستمندی به نزد او میآمد، بر میخاست و حاجت او را روا میکرد و میگفت: "صدقه پیش از آنکه به دست سائل برسد، به دست خدا میرسد."(5)
امام علی بن الحسین (علیه السلام)، پسر عموئی مستمند داشت. شب هنگام به طوری که او را نشناسد، نزدش میرفت و چند دینار به او میبخشید. آن مرد میگفت: علی بن الحسین(علیه السلام) رعایت خویشاوندی را نمیکند، خدا او را سزا دهد. امام این سخنان را میشنید و شکیبائی و بردباری میکرد و خود را به آن مرد نمیشناساند. چون امام چهارم به دیدار خدا رفت، آن احسان از آن مرد بریده شد و در این هنگام بود که دانست که آن مرد نیکوکار، علی بن الحسین (علیه السلام) بوده است. پس بر سر مزار او رفت و گریست ...(6)
ابونعیم (از علمای قدیمی اهل سنت)، مینویسد: چون مستمندی به نزد آن حضرت میآمد، امام (علیه السلام) خطاب به او میفرمود: "مرحبا به کسی که توشه مرا به آخرت میبرد."(7) لذا چون به جوار حق شتافت، مردم دانستند که هزینه صد خانوار را عهده دار بوده است. (8)
هنگامی که آن حضرت روزه میگرفت، گوسفندی قربانی مینمود. هنگام عصر بر سر دیگ میرفت و میگفت: "این ظرف برای فلان خانه و این ظرف را برای فلان خانه ببرید." سپس خود با نان و خرما افطار میکرد.(9)
آری! امام (علیه السلام) برای خدا و تحصیل رضای پروردگار، این چنین مینمود و خداوند نیز حرمت و حشمت او را در دیده بندگان خود میافزود. دشمنان وی میخواستند که قدر او پنهان ماند و کسی او را نشناسد؛ اما به رغم خواسته آنان، شهرت او بیشتر گشت؛ چرا که خورشید را نمیتوان با گِل آغشته نمود و مُشک را هرچند در ظرفی بسته نگه دارند، بوی خوش آن دماغها را معطر خواهد کرد ...
(برگرفته از کتاب "زندگانی علی بن الحسین (علیه السلام)"، تألیف: مرحوم دکتر سید جعفر شهیدی)
سایت رشد فرارسیدن 25 ماه محرم، سالروز شهادت
مظهر سخاوت و تجلی کرامت،
امام علی بن الحسین(علیه السلام)
را به تمامی مسلمانان، به خصوص شما دوست گرامی تسلیت می گوید.
پاورقیها:
1- "يا ايها الذين آمنوا لا تبطلوا صدقاتكم بالمن و الاذى كالذي ينفق ماله رئاء الناس و لا يؤمن بالله و اليوم الآخر فمثله كمثل صفوان عليه تراب فاصابه وابل فتركه صلدا لا يقدرون على شيء مما كسبوا و الله لا يهدي القوم الكافرين "(سوره بقره، آیه 264)
2- "ان تبدوا الصدقات فنعما هي و ان تخفوها و تؤتوها الفقراء فهو خير لكم و يكفر عنكم من سيئاتكم و الله بما تعملون خبير"(سوره بقره، آیه 271)
3- کشف الغمه، جلد 2، صفحه 78 و 101 – مناقب، جلد 4، صفحه 153- صفوة الصفوة، جلد 2، صفحه 54
4- ارشاد، جلد 2، صفحه 148- کشف الغمه، جلد 2 صفحه 77 و 92- مناقب، جلد 4، صفحه 153- خصال، صفحه 616- اعلام الوری، صفحه 262
5- طبقات، جلد 5، صفحه 160
6- کشف الغمه، جلد 2، صفحه 107- حلیة الأولیاء، جلد 3، صفحه 140
7- صفوة الصفوة، جلد 2، صفحه 54- حلیة الأولیاء، جلد 3، صفحه 136- طبقات، جلد 5، صفحه 164
8- بحار الأنوار، جلد 46، صفحه 72
|