باسمه تعالی

«سلاح دعا»

قیامی که توسط امام حسین (علیه السلام) بر ضد دستگاه حکومت ظالم و ستم‌گر صورت گرفت، در ظاهر به طرزی خونین سرکوب شد و همۀ افراد (شرکت‌کننده در) آن نابود گردیدند و از میان مردان اهل بیت (علیهم السلام)، تنها یک نفر باقی ماند که او امام زین العابدین (علیه السلام) بود. شیعه، به‌ویژه در دوران امام زین العابدین (علیه السلام) با دشواری‌های فوق‌العاده‌ای روبه رو بود، زیرا ستم، بر تمامی خانه‌ها و سرنوشت‌های آنان چیره گشت و آنها توان هیچ‌گونه مبارزۀ  عملی نداشتند. اوضاع اجتماعی به سمت خطرناکی پیش می‌رفت و خطرِ ازبین‌رفتن اساسی نتایج نهضت حسینی کاملا احساس می‌شد.

برجسته‌ترین نمونۀ این مشکل، آن بود که امامت -عنصر اساسی رهبری جامعه اسلامی- در آستانۀ محو شدن از صفحات خاطره‌های مردم بود، زیرا حکومت اموی بر تمامی دستگاه‌های تبلیغاتی نظیر منبر، محراب و مسجد، سلطه پیدا کرده و تمامی افراد صاحب نفوذ بر افکار عمومی، همچون قاضی، فرماندار و استاندار را خریده‌بود و همۀ امکانات در قبضۀ "خلافت" و در خدمت "خلیفه" قرار داشت.

در این میان، امام زین العابدین (علیه السلام) در صحنۀ رویارویی با مشکلات، تنها مانده بود و وحشت بر دل‌ها چیره گشته‌بود. در چنین شرایط و احوال، "دعا" شیوه‌ای بود که امام زین العابدین (علیه السلام) با هدف تقويت دو عنصر مقاومت و هجوم، به آن متمسک شد.

منظور از مقاومت، پايداری اندیشه و باور اصیل توحیدی و الهی است که حکومت اموی تمامی امکانات خویش در جهان اسلام را بر ضد آن آماده کرده‌بود و منظور از هجوم، حمله بر حکومتی بود که تمامی پایگاه‌های قدرت را در اختیار گرفته و همۀ امکانات مقاومت را از مردم سلب کرده‌بود. در این شرايط، دعا، تنها سلاح مبارزه بود.

معنای این سخن آن است که وقتی مقاومتی، یا اندیشه‌ای و یا مبارزه‌ای به محاصره درآید و شرایط، آن‌را به جایی کشاند که فاجعه‌ای همچون "کربلا" رخ دهد و تمامی مردان این مقاومت به خاک و خون کشیده شوند و از آنان، تنها یک مرد باقی بماند و همۀ زنان و کودکان به اسارت روند و در بند باشند و هرگاه هیچ امکانی برای دفاع از حق باقی نماند، مسؤولیت از گردن این مردِ تنها، ساقط نمی‌شود.

او مسؤول است که این باور را به امت بقبولاند که احیای اندیشۀ حسینی، تحریک عقلانی احساسات و دفاع از آن بر عهدۀ اوست؛ هر چند این دفاع با زبان دعا باشد. نیز او مسؤولیت دارد که رسالت را ادامه دهد و این رسالت را به نسل‌ها منتقل سازد، اگرچه این امر از طریق ایجاد امید باشد.

امام زین العابدین (علیه السلام)، هر چند از امکاناتی نظير ایثار و مبارزه تا مرز شهادت -کاری که پدرشان حسین (علیه السلام) در کربلا انجام داد- برخوردار نبود و امکانات آزاد اجتماعی را همچون فرزندشان، امام باقر (علیه السلام)، و نوۀشان، امام صادق (علیه السلام)، در اختیار نداشت، لیکن او فرصت مقاومت را از طریق این حربه از دست نداد؛ حربه ای که می‌توانست در اعماق پیکر نظام حاکم نفوذ کند، در میان جامعۀ فاسد جریان یابد، با هر نسیمی به حرکت در آید و در هر شرایطی بهره‌گیری از آن امکان‌پذیر باشد؛ نام این حربه "دعا" بود.

و البته مجموعۀ ادعيۀ امام سجاد (عليه السلام)، امروز به عنوان يک گنجينۀ بسيار ارزشمند و قيمتی، در قالب صحیفۀ سجاديه به یادگار مانده است و کارآيی خود را دارد.

(برگرفته از کتاب "جهاد امام سجاد )علیه السلام(" ، تألیف: "استاد محقق حجة الاسلام سید محمد رضا حسینی جلالی" (با اندکی تغییر))

سایت رشد فرارسیدن بیست و پنجم محرم الحرام، سال‌روز شهادت

پیشوای عارفان و امام عابدان،

پیشوای چهارم شیعیان،

امام علی بن الحسین (علیه السلام)

را به تمامی مسلمانان، به خصوص شما دوست گرامی تسلیت عرض می‌نماید.

پایگاه اسلامی - شیعی رشد