|
باسمه تعالی
«الگوی مکارم اخلاق»
مسـأله اخلاق از مسائل مهمی است که دانشـمندان اسـلامی و غیر اسـلامی درباره آن کتابها نوشـته و بحث های گسترده کرده‌انـد. بخشی از اخلاق به موضوع مکارم اخلاق اختصاص دارد و در برگیرنده اعمـالی است که از نظر اخلاقی برجسته و فوق العاده باشـد؛ چون برخی از کارها و اخلاقیات انسان است که برای عموم مردم عادی به نظر می رسد. مثل آنکه کسـی به شما نیکی و احسان کند و شمـا نیز در برابر به او احسان و نیکی کنیـد. این یک امر عادی و طبیعی است. اما اگر کسـی توانست تا حـدی خود را کنترل کنـد و به انـدازه‌ای بر نفس خود مسـلط گردد که در مقابل بـدی و ظلم، احسـان و نیکی کنـد، این کـار از نظر اخلاقی یک کار فوق‌العاده است که همه افراد قادر بر انجام آن نیستند.
درحـدیثی پیغمبر گرامی اسلام مکارم اخلاق را این‌گونه تفسـیر کرده و فرموده است: "اي علی! سه چیز از مکارم اخلاق است: عطا کنی به کسـی که تو را محروم کرده است و هرکس با تو قطع رابطه کرد با او رفت و آمد نمایی، و درگذری از کسـی که به تو سـتم کرده است."(1و2)
زندگانی امامان معصوم (علیهم السلام) آکنده از مکارم اخلاقی است. نمونه‌ای از این در زندگی امام حسن (علیه السلام) این‌گونه نقل شده است: امام حسن (علیه السلام) در کوفه بر در منزل خود نشسته بود. مرد عرب بادیه‌نشینی وارد شد و با بی‌ادبی با حضرت صحبت نمود و در حق آن حضرت و مادر و پدرش ناسزا گفته و دشنام داد. آن حضرت خادمش را صدا کرد و فرمود: یک کیسه اشرفی بیاور. حضرت آن را به مرد اعرابی داد و فرمود: مرا معذور بدار که در خانه جز این چیز دیگری نیست وگرنه زیادتر از این به تو می‌دادم. مرد اعرابی وقتی این سخن را شنید، گفت: شهادت می‌دهم به راستی تو فرزند پیامبر خدا هستی. من می‌خواستم صبر و حلم تو را امتحان کنم.(3)
دستيابی به چنین مرتبه‌ای از مکارم اخلاقی نیازمند سعه صدر و روحی بلند است که برخواسته از تهذیب نفس از خودبینی و خودپسندی و به فعل رساندن تعالیم الهی است.
(برگرفته از کتاب "زندگانی امام حسن مجتبی (علیه السلام)"، تألیف: "نوشته سید هاشم رسولی محلاتی" (با تغییرات و اضافات))
سایت رشد، فرارسیدن 7 ماه صفر، سالروز شهادت
اسوه اخلاق، امام دوم شیعیان،
حضرت امام حسن بن علی المجتبی (علیهم السلام)
را به تمامی مسلمانان، به خصوص شما دوست گرامی تسلیت می گوید.
پایگاه اسلامی - شیعی رشد
پاورقی‌ها:
1- "یا علی ثلاث من مکـارم الاخلاق: تعطی من حرمـک، و تصـل من قطعـک و تعفو عمن ظلمـک." تحف العقول، ص7.
2- مصاديق مکارم اخلاقی را در کلمات نورانی ائمه اطهار (عليهم السلام) می‌توان جستجو نمود. به عنوان مثال در دعای مکارم الاخلاق امام سجاد (علیه السلام) چنین آمده است:
"خداوندا بر محمد و آلش درود فرست، و مرا بر خيرخواهى كسى كه با من نيرنگ كند توفيق ده، و آن را كه از من دورى كرده به خوبى پاداش دهم، و به آن كس كه محرومم ساخته بخشش كنم، و به آن كه از من بريده بپيوندم و برخلاف آن كه از من غيبت كرده از وى نيكو ياد كنم، و خوبى را سپاسگزارم، و از بدى چشم بپوشم"
3- ملحقات احقاق الحق، ج19، ص321.
|