باسمه تعالی

« فاطمه اي(سلام الله عليها) جون فاطمه(سلام الله عليها)  »

در اول ذيقعده سال 173 هجري قمري، شهرمدينه به وجود مقدس حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها ) زينت يافت.⁽¹⁾ پدر بزرگوارشان حضرت موسي بن جعفر (عليه السلام) و مادر گراميشان حضرت نجمه خاتون بودند.

بعد از برادر گراميشان حضرت علي بن موسي الرضا (علیه السلام) ، ايشان دومين و آخرين فرزند از حضرت نجمه خاتون بودند و آن حضرت در ميان فرزندان امام کاظم (علیه السلام)، بعد از امام رضا (علیه السلام)، از بالا ترين مقام و منزلت برخوردار هستند.⁽²⁾

يكسال بعد از اينكه امام رضا (علیه السلام) به اجبار مامون به خراسان هجرت كردند، (در سال201  هجري قمري)، حضرت معصومه (سلام الله عليها) به شوق ديدار برادر به همراه برادران و جمعي از نزديكان خود از شهر مدينه به سمت مرو حركت نمودند.

درميان راه وقتي که آن حضرت به شهر ساوه رسيدند، از جانب دشمنان اهل بيت مورد حمله و هجوم قرار گرفتند و پس از درگيري سختي كه ميان همراهان ايشان و مهاجمان درگرفت، عده ي زيادي از نزديكان‏شان به شهادت رسيدند و ايشان نيز توسط زني در شهر ساوه مسموم گشتند. ⁽³⁾

غم از دست دادن عزيزان و مسموميت، حضرت معصومه (سلام الله عليها) را به شدت بيمار ساخت. ايشان به همراهان‏شان فرمودند: "مرا به قم ببريد، زيرا از پدرم شنيدم که قم مركز شيعيان ما مي باشد." ⁽⁴⁾

هنگامي که آن حضرت به قم رسيدند، مردم قم به پيشوازشان آمدند و موسي بن خزرج كه از بزرگان قم بود ، ايشان را به خانه ي خود برد و تكريم نمود .

حضرت فاطمه معصومه ( سلام الله عليها ) بعد ازگذشت 17 روز ، در 10 ربيع الثاني سال 201 هجري قمري ⁽⁵⁾، پس از گذشت 28 سال زندگي پرمشقت،  با دلي شكسته و خاطري افسرده از غم هجران و دوري برادر، بر اثرشدت بيماري و مسموميت به شهادت رسيدند و مزارشان زينت بخش شهر غم ديده‏ي قم شد.

در ميان اصحاب حديث به تعدادي ازبانوان با فضيلت بر مي‏خوريم كه نام خود را در زمره‏ي محدثان ثبت كرده‏اند.حضرت معصومه (عليها السلام ) يكي از بانوان با فضيلت اين خاندان است كه احاديثي را با سلسله‏ي اسنادش از حضرت فاطمه‏ي زهرا (سلام الله عليها ) و ساير معصومين روايت كرده, و به جهت شخصيت برجسته‏اش رواياتش مورد توجه محدثان شيعه و سني قرار گرفته است.

احاديث رسيده در رابطه با حضرت معصومه (س) از مقام برجسته‏ي آن بزرگوار در دانش و فضيلت حكايت مي‏كند.⁽⁶⁾ آن حضرت در منظر اهل بيت از مقام خاص و بالايي برخوردارند. در رابطه با مقام خاص حضرت معصومه (علیها السلام) ، امام هشتم (علیه السلام) مي‏فرمايند:

" هركس معصومه(س) را در قم زيارت كرده باشد،  مثل اينست كه مرا زيارت كرده باشد ." ⁽⁷⁾

بر اساس اين حديث نه تنها زيارت ايشان همانند زيارت امام معصوم بيان شده, بلكه حضرت رضا (علیه السلام) لقب معصومه را به ايشان عطا فرموده‏اند و چون امام معصوم غلو نمي كند، لذا براي آن بانوی بزرگوار مراتبي ازعصمت و طهارت وجود دارد.

در مورد مقام والاي حضرت معصومه (علیها السلام) ,حضرت صادق(علیه السلام) مي‏فرمايند:

" ... بانويي از فرزندان من، به نام فاطمه دختر موسي، در انجا (قم) رحلت مي‏كند , كه با شفاعت او همه‏ي شيعيان ما وارد بهشت مي‏شوند." ⁽⁸⁾

امام صادق (علیه السلام) اين حديث را در حالي فرمودند که حضرت معصومه (علیها السلام) و پدر بزرگوارشان هنوز ديده به جهان نگشوده بودند واين خود نشانگر مقام والاي آن حضرت است .

يكي از كرامات خاصه‏ي آن حضرت، ورود زيارت نامه ماثور از معصوم (علیه السلام) است كه بعد از حضرت زهرا (سلام الله علیها) _كه يگانه بانوي دو عالم است_ ، حضرت معصومه (علیها السلام) تنها بانوي بزرگواري است كه زيارت ماثور دارد. ⁽⁹⁾

فرازي از زيارت نامه حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) :

" . . .  اي فاطمه ! در بهشت شفيع من باش كه نزد خدا براي شفاعت نمودن ، جايگاهي ويژه داري . . ."

10 ربيع الثاني ، سالروز رحلت كريمه ي اهل بيت ،

حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)

تسليت باد .

برگرفته از كتاب " كريمه‏ي اهل بيت " (علي اكبر مهدي پور) و برخي منابع ديگر

پاورقيها :

1- در مورد روز و ماه ولادت ایشان ، تاريخ ديگري نقل نشده ، ولي در مورد سال ولادت 2 تاريخ را ذكر كرده اند : 1) سال 173 هجري قمري ( مستدرك السقيفه ) 

                                       2) سال 183 هجري قمري ( نزهة الابرار  -  لواقح الأنوار )

كه با توجه به تاريخ شهادت امام موسي بن جعفر (علیه السلام)، تاريخ اول به ذهن نزديك‏تر است .

2- تواريخ النبي و الآل - صفحه 65

3- وسيلة المعصومية، تألیف : ميرزا ابوطالب بيوك، ص 68 - الحياة السياسية للامام الرضا (عليه السلام) ، تألیف : جعفر مرتضى عاملى، ص428

4-

5- در مورد سال رحلت آن حضرت، تاريخ دیگري نقل نشده، ولي در مورد روز و ماه رحلت3 تاريخ را ذكر كرده اند :

الف) 10ربيع الثاني  ( نزهة الابرار -  لواقح الأنوار) ( مصادف با چهلم امام رضا (ع) )

ب ) 12ربيع الثاني  ( مستدرك السقيفه ) 

ج) هشتم شعبان  ( حيات الست )

كه بر اساس برخي از شواهد و قرائن, قول نخست رجحان دارد .

6- كشف اللئالي – صالح بن عرندس حلي

7- ناسخ التواريخ ، ج3 ، ص68 - مستدرك وسائل الشيعه ، ج10 ، ص368

8- النقض، ص196- مجالس المؤمنين ، ج1 ، ص83 - بحار الأنوار ، ج 60 ، ص 216

9- علامه مجلسي علاوه بر بحارالانوار در كتاب ارزشمند " تحفة الزائر " نيز اين زيارت نامه را از قول امام رضا (علیه السلام) نقل كرده اند . ايشان در مقدمه  تحفة الزائر گفته اند كه در اين كتاب فقط زيارت هايي رانقل مي كنند كه با سند معتبر به دستشان رسيده است .