باسمه تعالی

«الگوی کرم»

اهل بیت (علیهم السلام) در مقام هدایت و تعلیم بشریت از هر فرصت و بهانه ای به بهترین شکل بهره جسته و حکمت­ها و آموزش­های مورد نیاز را تعلیم فرموده­اند. داستان زیر نمونه­ای از همین فرصت­ها در رابطه با چگونگی کمک به فقرا و سائلین می­باشد.

روزى عثمان (خلیفه سوم) در كنار مسجد نشسته بود. مرد فقيرى از او كمك مالى خواست. عثمان پنج درهم به وى داد.

مرد فقير گفت: "مرا نزد كسى راهنمايى كن كه كمك بيشترى بكند."

عثمان به طرف حضرت امام حسن مجتبى و حسين بن على (علیهما السلام) و عبدالله بن جعفر، كه در گوشه‏اى از مسجد نشسته بودند، اشاره كرد و گفت: "نزد اين چند جوان كه در آن جا نشسته‏اند برو و از آنها كمك بخواه."

مرد فقیر پيش آن­ها رفت و اظهار مطلب كرد و از ایشان کمک خواست.

حضرت مجتبى (علیه السلام) در مقام تعلیم ادب و شرایط درخواست کمک فرمود: "از ديگران كمك مالى خواستن، تنها در سه مورد رواست: ديه‏اى (خون‌بها) به گردن انسان باشد و از پرداخت آن به كلى عاجز گردد؛ يا بدهى كمرشكن داشته باشد و از عهده پرداخت آن برنيايد و يا فقير و درمانده گردد و دستش به جايى نرسد. كداميك از اين­ها براى تو پيش آمده است؟"⁽¹⁾

مرد فقیر گفت: "اتفاقاً گرفتارى من يكى از همين سه چيز است."

حضرت امام حسن مجتبى (علیه السلام) پنجاه دينار به وى داد. به پيروى از آن حضرت، حسين بن على (علیه السلام) چهل و نه دينار و عبدالله بن جعفر چهل وهشت دينار به وى دادند.⁽²⁾

فقير موقع بازگشت، از كنار عثمان گذشت. عثمان گفت: "چه كردى؟"

فقیر جواب داد: "از تو پول خواستم تو هم دادى. ولى هيچ نپرسيدى پول را براى چه منظورى مى‏خواهم؟ اما وقتى پيش آن سه نفر رفتم، يكى از آنها (حسن بن على) در مورد مصرف پول از من سؤال كرد و من جواب دادم و آنگاه هر كدام اين مقدار به من عطا كردند."

عثمان گفت: "اين خاندان، كانون علم و حكمت و سرچشمه نيكى و فضيلتند. نظير آن ها را كى می­توان يافت؟"⁽³⁾

(برگرفته از کتاب: "سیره پیشوایان"، نوشته: "حجة الاسلام مهدی پیشوایی"(با اضافات))

سایت رشد فرارسیدن سال روز ولادت

کریم اهل بیت،

دومین پیشوای شیعیان،

حضرت امام حسن مجتبی (علیه السلام)

را به همه مسلمانان خصوصا شما دوست عزیز تبریک و تهنیت عرض می­کند.

پایگاه اسلامی ـ شیعی رشد

پاورقی ها:

1- امام مجتبی (علیه السلام) که همواره در طول زندگی با برکت خود کمک­های فراوان و بی­اندازه­ای به مستمندان می­نمود، در مقام آموزش به مردم که در چه شرایطی به فقرا کمک کنید سه شرط بالا را ذکر فرمود. در واقع این رفتار حضرت با توجه به بررسی شرایط و موقعیت بوده است و رفتارهای دیگر حضرت که گاه بدون هیچ سؤالی به فقیر اعطا می کرد نیز از این منظر باید نگاه کرد. در واقع می­توان ایشان را نمونه بارز در رابطه با کمک به نیازمندان به تاریخ بشریت معرفی کرد و به حق باید از ایشان به عنوان الگوی کرم یاد کرد و نام برد.  

2- در اينكه امام حسين (علیه السلام) يك اشرفى از امام حسن (علیه السلام) كمتر و عبد الله جعفر يك اشرفى از امام حسين (علیه السلام) كمتر به آن سائل عطا كردند، نكته‏اى به نظر می­رسد و آن اين است كه عبد الله جعفر براى امام حسين (علیه السلام) و امام حسين (علیه السلام) براى امام حسن (علیه السلام) احترامى قائل شدند. زيرا اگر هر يك از ايشان بيشتر از امام حسن (علیه السلام) عطا می­كردند، ممکن بود این برداشت شود كه مقام ايشان از امام حسن (علیه السلام) بالاتر است.

3- خصال، جلد 1، صفحه 135؛ بحار الانوار، جلد 43، صفحه 333