Roshd Foundation

تجربه و تحقیق ثابت کرده است که در ایجاد و ساختن شخصیت کودک، مادر نقش غیرقابل انکاری را داراست. مادر از هر جهت به کودک نزدیک است. نخستین زمزمه‌ها و سرودها و ابراز احساس ها، از سوی او بر کودک القاء می‌شود و این مادر است که شخصیت آینده کودک را پایه گذاری می‌کند.

پیشوایان و بزرگان دین نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به طور نمونه، شخصیتی مانند عباس (علیه السلام) که بر قله ویژگی‌های برجسته اخلاقی هم چون ادب، وفاداری، شهامت، نجابت، دینداری و ... ایستاده است، پرورش یافته دامان پرمهر مادری چون ام البنین (علیها السلام) است. اما به راستی ایشان کیست و نقش او در تربیت فرزندی چونان عباس (علیه السلام) چگونه بود؟

بانو فاطمه ام البنین (علیها السلام)، مادر عباس (علیها السلام)، در تربیت فرزند اهتمامى شایسته داشت و بذر همه صفات کمال و فضایل و خدا دوستى را در زمین بکر وجود فرزند خویش کاشت. او نقش تربیتی خود را از بدو ورود به خانه امیرالمومنین (علیه السلام) آغاز کرد.

ام البنین (علیها السلام) بر آن بود تا جاى مادر را در دل نوادگان پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) پر کند. فرزندان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در وجود این بانوى پارسا، مادر خود را مى دیدند. ایشان فرزندان دخت گرامى پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را بر فرزندان خود، مقدم مى داشت و عمده محبت و علاقه خود را متوجه آنان مى کرد.

تاریخ، کمتر شخصیتی چون این بانوى پاک را به یاد دارد که فرزندان بانویی دیگر را بر فرزندان خود مقدم بدارد. لیکن، ام البنین توجه به فرزندان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را فریضه اى دینى مى شمرد؛ زیرا خداوند متعال در کتاب خود به محبت آنان دستور داده بود⁽¹⁾ و آنان امانت و عزیزان پیامبر بودند. لذا ام البنین با درک عظمت آنان به خدمتشان قیام کرد و کوشید تا حق آنان را ادا نماید. او این اخلاق بزرگ منشانه را نیز به شیوه‌های گوناگون به فرزندان خود تعلیم داد.

نقل مى کنند: روزى امیر المؤمنین (علیه السلام)، فرزندش عباس (علیه السلام) را در دامان خود گذاشت. فرزند آستین هایش را بالا زد و امام در حالى که به شدت مى گریست به بوسیدن ساعدهاى عباس (علیه السلام) پرداخت.

ام البنین (علیها السلام) حیرت زده از مشاهده این صحنه، از امام پرسید:

ـ این دو دست را دیدم و به یاد آنچه بر سرشان خواهد آمد افتادم ...

ام البنین (علیها السلام) شتابان و هراسان پرسید:

امام(علیه السلام) با نوایی مملو از تاثر فرمود:

این کلمات چون صاعقه اى بر قلب مادر فرود آمد و با ترس و پریشانی پرسید:

امام (علیه السلام) به او خبر داد که دستان فرزندش در راه یارى اسلام و دفاع از برادرش امام حسین (علیه السلام)، در کربلا قطع خواهند شد.

در این هنگام، تاریخ تصویری از مادری ثبت کرد که در حالی که می‌گریست، خداى را سپاس گفت از این که فرزندش فدایى سبط گرامى رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خواهد بود.⁽²⁾

ابوالفضل (علیه السلام) از همان آغاز آموخت که در راه اعتلاى کلمه حق و برافراشتن پرچم اسلام جانبازی کند؛ فرهنگی که خواهان آزاد کردن اراده انسان و ایجاد جامعه برتر است. این اعتقادات بزرگ در جان عباس(علیه السلام) ریشه داشت و با هستى اش عجین شده بود تا آنجا که با تمام قوا در راه آنها پیکار کرد. طبیعى هم بود که چنین باشد؛ زیرا مادرش نهال ارزش‌ها را در جان او غرس کرده بود.

جا دارد در این جامعه امروزی که هیاهوی آن انسان را از تفکر در بسیاری از مسایل مهم غافل می‌کند، اندکی در رسالت عظیم تربیت فرزندان خویش تامل کرده و بنگریم که تا چه میزان، در اندیشه و در عمل، به الگوهای ارایه شده توسط پیشوایانمان پایبندیم؟ و به راستی نقش مادرانه و پدرانه ما، در تکوین شخصیت و آینده فرزندانمان چیست؟

(برگرفته از کتاب "زندگی حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام)"، تألیف: شیخ باقر شریف قرشی (با اضافات و تلخیص))

را به تمامی مسلمانان جهان، به خصوص شما دوست گرامی تبریک و تهنیت می‌گوید.

1- "... قل لا أسئلکم علیه أجرا إلا المودة فی القربی"؛ "به مردم بگو: هیچ پاداشی به عنوان مزد رسالت و پیامبری از شما نمی‌خواهم، مگر این که اهل بیت مرا در کانون محبت و دوستی خود قرار دهید." (سوره شوری، آیه‌ی 23)

2- العباس،(تألیف مرحوم مقرم)، صفحه 75- قمر بنی هاشم،(تألیف مرحوم مقرم)، صفحه 19 و 20